آزمایش خون راهی برای غربالگری آلزایمر
تا کنون، تنها راه تأیید تشخیص آلزایمر، از طریق اسکن مغز یا نمونه‌برداری از مایع نخاعی بوده است. اما پزشکان می‌گویند که ممکن است با انجام آزمایش‌های مقرون به‌صرفه، و غربالگری، می‌توانند علائم بیماری را در میانسالی مهار کنند.
به گزارش مجله «تایم‌میگ»، حدود ۷۵۰ هزار کانادایی با بیماری آلزایمر یا نوعی از دمانس زندگی می‌کنند. آلزایمر شایع‌ترین نوع این بیماری است که با علائمی مانند از دست دادن حافظه، تغییرات در خلق و خوی، یا مشکلات زبانی غیر قابل برگشت و در نهایت کشنده است، همراه است.
پزشکان مدت‌هاست به دنبال آزمایش خونی هستند که بتواند به طور دقیق پیش‌بینی کند که آیا افراد با مشکلات حافظه به آلزایمر مبتلا می‌شوند یا نه.
تئوری‌هایی وجود دارد آلزایمر زمانی شروع می‌شود که پروتئین چسبناک و غیرعادی به نام بتا-آمیلوئید باعث ایجاد پلاک‌ها و درهم‌تنیدگی‌هایی می‌شود که با از بین بردن نورون‌ها مرتبط است. پزشکان امیدوارند بتوانند از تجمع آمیلوئید در مغز سال‌ها قبل از ظهور علائم جلوگیری کنند.
اما تاکنون، تنها راه تأیید اینکه بتا-آمیلوئید تجمع یافته، از طریق اسکن‌های مغزی که گران و قابل دسترس نیستند، یا نمونه‌برداری‌های نخاعی که تهاجمی و ناراحت‌کننده‌اند، بوده است.
در اینجا آزمایش‌های غربالگری خونی می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند.
دکتر اسکار هانسون، استاد پژوهش حافظه بالینی در دانشگاه لوند در سوئد، و تیمش در مجله JAMA، گزارش داده‌اند که در ۹۰ درصد اوقات می‌توان از طریق آزمایش‌های خونی به ترکیبات اشکال خاصی از پروتئین‌های بتا-آمیلوئید و تائو دست پیدا کرد و نتیجه گرفت که آیا آنها به به آلزایمر مبتلا هستند یا خیر. این آزمایش‌ها بر روی هزار و ۲۱۳ شرکت‌کننده سوئدی با میانگین سنی ۷۴ سال انجام شده است.
هانسون گفته است: «ما این را به عنوان گامی بزرگ به سوی اجرای بالینی جهانی آزمایش خون آلزایمر می‌بینیم.»
یک پزشک آمریکایی به نتایج Pet Scan اشاره می‌کند که بخشی از یک مطالعه در مورد بیماری آلزایمر در سال ۲۰۱۵ بوده است. پزشکان بر روی آزمایش‌های خون متمرکز شده‌اند که به آنها در تشخیص سریع‌تر و دقیق‌تر آلزایمر به آنها کمک می‌کند.
پژوهشگران تأکید دارند که این آزمایش‌ها نیز به تکرار دارد تا ببینند چگونه در جمعیت‌های متنوع‌تری عمل می‌کند.
متخصصان دمانس می‌گویند که با استفاده از روش‌های استاندارد که شامل Pet Scan یا نمونه‌برداری نخاعی نیستند، در ۷۳ درصد از موارد دقت داشتند، و پزشکان مراقبت‌های اولیه در ۶۱ درصد از موارد برای ۵۰۰ شرکت‌کننده‌ای که به آن کلینیک‌های عمومی مراجعه کرده‌اند، درست تشخیص داده‌اند.
FDA داروی جدید آلزایمر را تأیید می‌کند و امید به کاهش کندتر زوال شناختی دارد.
راه تازه شناخت الزایمر
حدود ۳۰۰ شرکت‌کننده در هر گروه آزمایش خون داده و سپس نتایج با نمونه‌برداری‌های نخاعی و Pet Scan و آزمایش‌های شناختی مقایسه شدند.
در ایالات متحده، آزمایشگاه‌ها شروع به فروش انواع مختلفی از آزمایش‌ها برای شناسایی علائم آلزایمر در خون کرده‌اند، اما به طور گسترده‌ای استفاده نمی‌شوند زیرا پزشکان اطلاعات کمی در مورد زمان استفاده از این آزمایش‌ها را دارند. هیچ‌کدام به طور رسمی توسط سازمان غذا و داروی آمریکا یا بهداشت کانادا برای استفاده تأیید نشده‌اند.
دکتر سوزان شیندلر، متخصص مغز و اعصاب در دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس که بخشی از مطالعه سوئدی بود، گفت که تشخیص اینکه آیا آلزایمر یا عامل دیگری می‌تواند عامل علائم بیمار است، دشوار است.
او گفت: «بیمارانی دارم که مطمئن هستم به آلزایمر مبتلا هستند، و آزمایش را بر روی آنها انجام می‌دهم، اما نتیجه منفی است.»
شیندلر که به مقایسه آزمایش‌های خون کمک کرده، گفت که آزمایش سوئدی یک نوع تائو را اندازه‌گیری می‌کند که با مقدار تجمع پلاک مرتبط است. سطح بالا نشان‌دهنده احتمال قوی ابتلای فرد به آلزایمر است، در حالی که سطح پایین احتمالاً این طور نیست. اعتقاد بر این است که تائو منعکس کننده گسترش بیماری در مغز است.
دکتر سمیر سینه، مدیر بخش سالمندی در تورنتو، گفت که قبلاً تماس‌هایی از بیماران دریافت کرده است که می‌پرسند آیا باید آزمایش خون انجام دهند؟ او هرگز چنین آزمایشی را توصیه نکرده است.
او گفت: «حتی اگر آزمایش‌ها نتیجه مثبت داشته باشد، می‌توانم بگویم که ممکن است خطر ابتلا به دمانس افزایش یابد، اما نمی‌توانم تضمین کنم که حتماً به این بیماری مبتلا خواهید شد.»
او گفت: «انجام آزمایش زمانی مهم است که بدانید با نتیجه آن چه کار خواهید کرد. این آزمایش لزوماً اطلاعاتی را به پزشکان و بیماران نمی‌دهد که بتوانند واقعاً بر اساس آن عمل کنند.»
ماریا کاریلو، افسر ارشد علمی انجمن آلزایمر، گفت که پزشکان و پژوهشگران باید تنها از آزمایش‌های خونی استفاده کنند که ثابت شده‌اند بیش از ۹۰ درصد دقت دارند.
بیماری آلزایمر ممکن است سال‌ها علائمی مانند مشکلات حافظه را ایجاد نکند.
منبع: CBC